Για να επανέλθουμε, ο κόσμος μας αποτελείται από οντότητες με άνιση φύση. Είναι φυσικό αυτές οι άνισες οντότητες να χρειάζονται ηγέτες, ώστε να οργανωθούν και να αποκτήσουν ένα παιχνίδι και έναν σκοπό. Χωρίς ηγέτες γινόμαστε μια άμορφη μάζα όπως βλέπουμε σήμερα σε πολλά μέρη του κόσμου.
Επομένως, είναι απαραίτητο να έχουμε αληθινούς ηγέτες σε όλα τα επίπεδα για να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα και να αξιοποιούμε τις ευκαιρίες, καθώς αυτή είναι η έξυπνη προσέγγιση.
Εφόσον αναφερόμαστε στην ανισότητα, είναι σημαντικό να πούμε ότι και οι ηγέτες είναι πολύ άνισοι μεταξύ τους.
Κάποιοι μπορούν να διευθύνουν ένα οδοντιατρείο, αλλά άλλοι διευθύνουν μια ολόκληρη χώρα. Αυτοί που μπορούν πραγματικά να ηγηθούν μιας χώρας είναι ένα εξαιρετικά σπάνιο είδος.
Δεν είναι η θέση τους που μετράει, αλλά τα αποτελέσματα που φέρνουν, βραχυπρόθεσμα αλλά κυρίως μακροπρόθεσμα, αποτελέσματα. Η Ιστορία είναι ο τελικός κριτής των πραγματικών τους αποτελεσμάτων.
Οι αληθινοί ηγέτες χρειάζονται και αξίζουν προστασία από την ομάδα, επειδή χωρίς αυτούς η ομάδα πεθαίνει.
Κάποιοι λένε ότι ο κομμουνισμός δεν λειτουργεί επειδή επιβραβεύει όλους τους ανθρώπους το ίδιο ανεξάρτητα από την παραγωγή. Εγώ λέω ότι ο κομμουνισμός δεν λειτουργεί επειδή είναι το αντίθετο από αυτό που γράφω για την ηγεσία και τις ομάδες.
Ένας κομμουνιστής ή ένας φασίστας «ηγέτης» μιας ομάδας δεν είναι αληθινός ηγέτης, που φροντίζει για την ομάδα του, αλλά κάποιος του οποίου η δουλειά είναι να ελέγχει μια ομάδα ανθρώπων. Επομένως, αν αυτό το δοκίμιο αφορά το πόσο σημαντική είναι η αληθινή ηγεσία για την επιβίωση, τότε ο κομμουνισμός ή ο φασισμός είναι συστήματα που οδηγούν στον θάνατο.
Το ίδιο ισχύει και για την άμεση δημοκρατία, η οποία δεν είναι εκπροσώπηση από αληθινούς ηγέτες, αλλά όλοι έχουν άμεσο λόγο σε όλες τις αποφάσεις. Ένα τέτοιο σύστημα αποδεικνύεται επίσης υπέρ του θανάτου, λόγω της ανισότητας στον κόσμο.
Ένας 18χρονος δεν είναι ακόμα αρκετά ώριμος για να αποφασίσει για σοβαρά θέματα, αλλά μπορεί να επιλέξει έναν ικανό ηγέτη, κρίνοντας από τις απόψεις, τα προηγούμενα έργα και τα αποτελέσματά του, ώστε ο ηγέτης να αποφασίζει για λογαριασμό του.
Στο πλαίσιο αυτής της λογικής, έχω συμμετάσχει σε συνεργασίες 50/50 στις οποίες οι συνεργάτες είχαν ορισμένους ρόλους με βάση την αναγνωρισμένη εξειδίκευσή τους. Παρ’ όλα αυτά, οι εταίροι ήθελαν να παίρνουν αποφάσεις σε ζητήματα στα οποία δεν ήταν ειδικοί και να επιβάλλουν τη δική τους άποψη, απλώς λόγω της ίσης συμμετοχής τους και όχι λόγω κάποιας ορθής λογικής ή εξειδίκευσης.
Κάθε συνεργασία 50/50 που αποδεικνύεται επιτυχημένη βασίζεται σε σημαντικούς αμοιβαίους συμβιβασμούς. Σε όποιον το έχει πετύχει, μπράβο του που τα κατάφερε σε κάτι τόσο δύσκολο.
Σε ένα διαφορετικό παράδειγμα, διαβάζουμε για τις παλιές εποχές όπου μια γυναίκα υποτίθεται ότι έλεγε στον σύζυγό της, σχετικά με κάποια σοβαρή απόφαση που έπρεπε να πάρουν, πράγματα όπως: «Εσύ είσαι ο κύριος του σπιτιού, και εγώ θα σε υποστηρίξω στην απόφασή σου».
Όταν ο σημερινός άντρας ακούει αυτή τη φράση, χασκογελάει και λέει: «Μακάρι η γυναίκα μου να ενεργούσε έτσι και να με αντιμετώπιζε σαν βασιλιά». Σήμερα, μια γυναίκα θα έλεγε: «Αυτό είναι γελοίο, δεν πρόκειται να μιλήσω έτσι στον άντρα μου. Είμαστε ίσοι».
Εντούτοις, δεν είναι τόσο απλό. Ένας πραγματικός ηγέτης, στον οποίο η γυναίκα του λέει ότι είναι ο αρχηγός του σπιτιού και ότι θα τον ακολουθήσει, δεν θα το εκλάμβανε ως άδεια να ενεργεί όπως θέλει, χωρίς να έχει καμία ευθύνη.
Αντ’ αυτού, ένας αληθινός ηγέτης ενός νοικοκυριού όπως στο παραπάνω σενάριο θα σκεφτόταν: «Λοιπόν, προφανώς είμαι πλήρως υπεύθυνος για την οικογένειά μου, θα κριθώ από τα αποτελέσματα που θα φέρω σε αυτούς. Είναι καλό που η γυναίκα μου είναι μαζί μου και με υποστηρίζει, αλλά είμαι πλήρως υπεύθυνος, οπότε καλύτερα να μην τα κάνω θάλασσα. Νιώθω την πλήρη ευθύνη στους ώμους μου. Φυσικά, πρέπει να ζητήσω τη γνώμη της γυναίκα μου (θα ήταν μια έξυπνη και ικανή γυναίκα αν εκείνος ήταν αληθινός ηγέτης.) Θα ζητήσω επίσης τις γνώμες των μεγαλύτερων, των γονέων, και των παιδιών μου, ανεξάρτητα από το πόσο ανίκανοι ή μικροί είναι. Πρέπει να διασφαλίσω ότι είναι ευτυχισμένοι, και πρέπει να ξέρω τι σκέφτονται, τι μπορούν να κάνουν, και τι θέλουν να κάνω. Μόλις συγκεντρώσω όλες αυτές τις πληροφορίες, πρέπει να πάρω τη σωστή απόφαση για λογαριασμό ολόκληρης της οικογένειας. Αλλά δεν μπορώ να κατηγορήσω κανέναν για τα αποτελέσματα, μόνο εμένα».
Έτσι θα σκεφτόταν ένας αληθινός ηγέτης στο παραπάνω υποθετικό σενάριο.
Επιπλέον, αν το σκεφτούμε πιο βαθιά, υπάρχουν περιπτώσεις όπου κάποιος είναι ηγέτης μόνο στον τίτλο, αλλά στην πραγματικότητα αδυνατεί να ηγηθεί κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες.
Σε μια τέτοια περίπτωση, αν ήταν πραγματικά καλός και τίμιος άνθρωπος, θα ζητούσε τη γνώμη κάποιου άλλου – όπως της/του συζύγου του, ενός ενήλικου παιδιού του, ή κάποιου που είχε καλύτερη κρίση από εκείνον – και θα ενεργούσε με βάση τις δικές τους αποφάσεις και όχι με βάση τις δικές του ιδιοτροπίες.
Η ιστορία μας διδάσκει για πολλούς βασιλιάδες που ήταν ανίκανοι αλλά το ήξεραν, και διοικούσαν τη χώρα μέσω συμβούλων, ή/και μιας ισχυρής και ικανής συζύγου, η οποία έπαιζε επίσης βασικό ρόλο στη λήψη αποφάσεων.
Η πραγματική ηγεσία δεν έχει να κάνει με τον τίτλο του «Βασιλιά», αλλά με το ποιος εξασφαλίζει στην ομάδα του τις καλύτερες συνθήκες επιβίωσης, τόσο στο παρόν όσο και στο μέλλον.